Najpierw „poległych w walce o władzę ludową” uczcili na placu Zamkowym

Trzy tygodnie temu zapytałem, gdzie była pierwsza lokalizacja kamienia poświęconego tak zwanym utrwalaczom władzy ludowej, który dzisiaj stoi przy ulicy 11 Listopada. Zagadka została rozwiązana, choć nie mam zdjęcia, którym bym mógł zilustrować wyjaśnienie.

Okazuje się bowiem – dowiedziałem się tego niezależnie od dwóch osób: Wandy Gruszczyńskiej i Jana Kopczyka – że kamień z tablicą „ku czci poległych w walce o władzę ludową w powiecie konińskim” stanął w 1964 roku na placu Zamkowym. Był to rok 20-lecia Polski Ludowej i upamiętnienie jej obrońców było częścią jubileuszu. Uroczystość odsłonięcia monumentu odbyła się 31 października z udziałem delegacji zakładów pracy i uczniów konińskich szkół oraz władz powiatowych i przedstawicieli ówczesnej Komendy Wojewódzkiej Milicji z Poznania.

Na piąte osiedle kamień przeniesiono dopiero w latach siedemdziesiątych. Na pewno nie wcześniej niż w roku 1973, bo na zdjęciu trawnika za blokiem 11 Listopada 21 (wtedy oczywiście była to ulica 22 Lipca) jeszcze go nie ma (fot. 1). Usłyszałem od kogoś, że mogło się to stać po przeprowadzce Komitetu Wojewódzkiego PZPR do nowego gmachu przy ulicy Przyjaźni, a więc po roku 1979, ale to nic pewnego. Nie widać go już natomiast na fotografii placu Zamkowego (fot. 2) zrobionej przez Ryszarda Fórmanka pod koniec lat siedemdziesiątych lub na początku osiemdziesiątych.

Czy ktoś pamięta, kiedy głaz został przeniesiony na piąte osiedle? Być może stało się to właśnie wtedy, kiedy Ryszard Fórmanek zrobił to zdjęcie (fot. 3), a więc w roku 1979 lub 1980.

Fot. Ryszard Fórmanek

Zdjęcia pochodzą z archiwum poznańskiego oddziału Krajowej Agencji Wydawniczej oraz archiwum czasopisma Wielkopolskie Zagłębie, pozostającego w dyspozycji Miejskiej Biblioteki Publicznej w Koninie.