Premiera filmu "Po wodzie" w ramach 7. Wielkopolskiego Konkursu Fotograficznego im. I. Zjeżdżałki

W ramach 7. Wielkopolskiego Festiwalu Fotografii im. Ireneusza Zjeżdżałki CKiS-DK Oskard zaprasza na premierę filmu Martyny Nitkowskiej pt. „Po wodzie”. Seans w czwartek 24 października o 12:00, wstęp wolny.

Pojezierze Gnieźnieńskie ma najniższą sumę opadów w Polsce – typowe dla tego regionu jest stepowienie i zanikanie jezior. Jeszcze do niedawna popularne miejsca wypoczynku powoli nikną w oczach. Lokalni rolnicy z roku na rok zmagają się z problemem gleby coraz uboższej w wodę. W studniach głębinowych obniża się jej poziom.

Za istniejącą sytuację obwiniana jest PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Konin, zintegrowana bezpośrednio z Zespołem Elektrowni Pątnów–Adamów–Konin SA. Kopalnia ma zostać zamknięta do 2025 roku. Ekolodzy i aktywiści od lat walczyli o sprawiedliwą transformację regionów węglowych. Nie tylko o rezygnację ze zgubnych dla klimatu i ludzkości technologii, ale także o ochronę pracowników, aby byli oni w stanie znaleźć nowe zatrudnienie.

Martyna Nitkowska pracowała nad Raportem wodnym w 2020 roku. Fotografowała aktywistów ekologicznych, lokalnych polityków, mieszkańców Pojezierza Gnieźnieńskiego, dzieci oraz górnika. Zbierała ich historie, które stały się zapisem procesu znikania wody. Podczas realizacji projektu nie chciała być tylko bierną obserwatorką, dlatego wzięła udział w demonstracji prośrodowiskowej w Kleczewie, wspierając uczestników własnoręcznie przygotowanymi flagami i maseczkami.

Po kilku latach artystka wróciła do Konina i okolic, żeby ponownie przyjrzeć się lokalnej sytuacji. Ten jeszcze do niedawna silnie węglowy region jest w trakcie energetyczno-społecznej transformacji, dając nadzieję na czystszą i bezpieczniejszą przyszłość. Niestety, część planowanych zmian związanych z rekultywacją terenów pokopalnianych zagraża już i tak niestabilnym stosunkom wodnym w regionie. Odkrywki – czyli wielkie dziury w ziemi, powstałe wskutek wieloletniej eksploatacji złóż węgla brunatnego – miały być zalewane wodą z Warty. Tym założeniom sprzeciwili się zarówno lokalni aktywiści, jak i szereg naukowców zajmujących się środowiskiem nie tylko Pojezierza Gnieźnieńskiego, ale całego ekosystemu tej rzeki. Zabieranie wody Warcie stoi w sprzeczności z ochroną siedlisk licznych organizmów żyjących w całej jej dolinie, z racjonalnym gospodarowaniem zasobami wodnymi (Warta jest źródłem wody dla mieszkańców wielu miast Wielkopolski), wreszcie – z poszanowaniem rzeki jako złożonego bytu, który zasługuje na opiekę, a nie nieodpowiedzialne wykorzystywanie.

W zrealizowanym specjalnie na festiwal eksperymentalnym eseju filmowym „Po wodzie” Martyna Nitkowska po raz kolejny dokumentuje bieżące problemy związane z wodą w regionie konińskim. Ukazuje nie-tylko-ludzkie perspektywy pomijane w technicznym, antropocentrycznym planowaniu. Jej produkcja jest artystycznym głosem w sprawie ochrony środowiska wodnego i poziomu życia lokalnych społeczności, od lat mierzących się z konsekwencjami działalności przemysłu wydobywczego.

Martyna Nitkowska – ukończyła Wydział Organizacji Sztuki Filmowej w Szkole Filmowej w Łodzi oraz studiowała na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu w Katedrze Fotografii. Brała udział w licznych projektach i warsztatach m.in. w programie SKOK W DOK. Laboratorium Pomysłów Dokumentalnych (2024), Instytucie Otwartym (2023), Programie Mentorskim Sputnik Photos (2020), Letniej Szkole Sztuki Zaangażowanej Społecznie w Łotwie (2022). Razem z Weroniką Perłowską otrzymała nagrodę dla najlepszego projektu dokumentalnego Becoming That Man od Stowarzyszenia Filmowców Polskich oraz wyróżnienie od Millennium Docs Against Gravity.
Film prezentowany jest w ramach Nurtu Głównego 7. Wielkopolskiego Festiwalu Fotografii im. I. Zjeżdżałki „Wobec wody”.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego oraz ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego.