Z Chełmońskim nad jeziorem. Ostrowite ma swoje "Babie lato"

W Ostrowitem (powiat słupecki) powstał mural, który łączy sztukę i ekologię. Inspirowany obrazami Chełmońskiego, ozdobił budynek Urzędu Gminy, jednocześnie poprawiając jakość powietrza dzięki zastosowaniu farb fotokatalitycznych. To wyjątkowa kompozycja, która przyciąga uwagę turystów i mieszkańców.

Gdy 15 listopada 2024 r. zakończyły się prace związane z realizacją przedsięwzięcia "Wykonanie ekologicznego muralu na budynku Urzędu Gminy w Ostrowitem", wielu mieszkańców zastanawiało się, co będzie przedstawiać.

Lato w Ostrowitem 

Początkowo widać było jezioro, później jedną, a następnie kolejną postać. Jak się okazuje, obie postaci to kobiety. Jedna sprzed ponad stu lat, druga – współczesna. Możemy w nim dostrzec elementy dwóch znanych obrazów Józefa Chełmońskiego, ale też współczesne walory turystyczne gminy Ostrowite. Pierwsza kobieta zaczerpnięta została z obrazu Józefa Chełmońskiego „Babie lato”. Znajdujące się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie dzieło powstało w 1875 i jest pokłosiem wiosenno - letniej podróży artysty na Kresy Wschodnie rok wcześniej. Po tej wizycie Chełmońskiego fascynowała „witalność” wsi oraz życie w rytmie natury.

Inspiracją do powstania muralu jest charakter regionu, gdzie sceneria typowej polskiej wsi, szczególnie nad jeziorami, miesza się ze współczesnymi trendami i wczasowym lifestylem. Połączenie w jednej kompozycji tak różnych światów może być atrakcyjną „widokówką” z Ostrowitego. – Chcieliśmy pokazać, jak odpoczywano kiedyś i dziś – mówi wójt Mateusz Wojciechowski.

To, co przedstawia mural jest efektem wspólnych ustaleń autora i władz gminy. Widzimy tam współczesną kobietę wypoczywającą nad jeziorem. Wykorzystano tam także fragmenty innego obrazu Chełmońskiego „Bociany”. Elementy obu dzieł zostały połączone wraz z pokazaniem walorów turystycznych gminy Ostrowite.

– Horyzont zastąpiliśmy Jeziorem Powidzkim, na którym jest żaglówka. To autentyczne zdjęcie. Grunt rolny, na którym na obrazie Chełmońskiego leży kobieta, zastąpiony został plażą. Chcieliśmy pokazać sztukę, ale też walory turystyczne naszej gminy – opisuje wójt.

Artystyczny mural 

Autorem muralu jest pochodzący z gminy Ostrowite dr Łukasz Gruszczyński. Urodzony w 1982 r. w Słupcy. W 2011 r. ukończył studia magisterskie na Wydziale Edukacji Artystycznej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Brał udział w wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą (Niemcy, Litwa, Ukraina, Tajlandia). Aktywny organizator wystaw, koordynator przedsięwzięć artystycznych, uczestnik plenerów oraz autor warsztatów twórczych. W latach 2009-2013 wspólnie z grupą Teatrkomplex wykonał akcje teatralne oraz performance w Polsce, Niemczech i Szwajcarii. Zafascynowany drewnem i jego możliwościami.

Od 2014 r. zaangażowany w tworzenie monumentalnych rzeźb site-specific w przestrzeniach naturalnych. W swoich realizacjach wykorzystuje obumarłe drzewa lub takie, które zostały dotknięte niszczycielskimi zjawiskami. Autor murali. W 2019 r. uzyskał stopień doktora sztuki na podstawie rozprawy doktorskiej Dendro-performance. Procesy naturalne i technologiczne w działaniach artystycznych (promotor w przewodzie doktorskim: prof. Kazimierz Raba). Jest autorem rzeźby Przekrój P(p)oznania zrealizowanej w 2020 r. w sąsiedztwie Rezerwatu Archeologicznego Genius Loci na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. Obecnie pełni obowiązki kierownika III Pracowni Rzeźby i Działań Przestrzennych na Wydziale Rzeźby Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.

Ekologia i sztuka 

Całkowity koszt przedsięwzięcia wyniósł 59 900 zł. Z czego 47 920 zł pochodziło z dotacji Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu, wkład własny gminy stanowił 11 980 zł.

 – W ramach zadania wykonano ekologiczny mural na budynku Urzędu Gminy w Ostrowitem o powierzchni około 99 metrów kwadratowych. Został wykonany przy użyciu farb fotokatalitycznych, których właściwości przejawiają się przekształcaniem szkodliwych związków zawieszonych w powietrzu w substancje przyswajalne (w postaci dwutlenku węgla i wody), co przyczynia się do redukcji zanieczyszczeń w powietrzu i poprawy jego jakości. Dzięki temu przedsięwzięciu utylizacji (rozłożeniu) ulegną m.in. spaliny samochodowe (budynek urzędu usytuowany jest wzdłuż drogi wojewódzkiej oraz powiatowej) oraz zanieczyszczenia pochodzące z kotłów grzewczych – czytamy na stronie gminy Ostrowite.

Wystawa w Poznaniu

W Muzeum Narodowym w Poznaniu (od 7 marca do 29 czerwca) trwa wystawa „Józef Chełmoński 1849-1914” (wcześniej ekspozycję oglądano w Warszawie, a z Poznania trafi do Krakowa). Poznańska edycja to chronologiczna prezentacja twórczości Józefa Chełmońskiego – łącznie 122 obrazy olejne i szkice malarskie, 14 szkicowników i 58 prac na papierze (dane ze strony poznańskiego muzeum). Na ekspozycji znajdziecie wspomniane wyżej „Babie lato”, „Bociany” czy „Orkę”. Zgromadzone obiekty pochodzą ze zbiorów muzealnych z całej Polski, kolekcji prywatnych oraz z placówek zagranicznych – ze Stanów Zjednoczonych, Szwajcarii i Węgier. Można podziwiać. 

Fot. Gmina Ostrowite