RIO: Miasto znów nierealnie planuje wydatki na wynagrodzenia w oświacie

Kolejny rok Regionalna Izba Obrachunkowa wskazuje na nierealne planowanie wynagrodzeń w oświacie przez miasto Konin. Tylko w tym roku miasto dosypało ponad 17 mln zł do pierwotnie projektowanego budżetu.

Regionalna Izba Obrachunkowa wydała opinie o projektach budżetu na 2022 roku oraz Wieloletniej Prognozy Finansowej Konina. Obie opinie są pozytywne, ale obie zawierają również zastrzeżenia powtarzające się już niemal co rok – że miasto nierealnie planuje wydatki na wynagrodzenia w oświacie.

18 mln zł oszczędności znikąd

RIO wskazuje, że (mówiąc kolokwialnie) rozjeżdżanie się projektu budżetu z jego późniejszym wykonaniem trwa już od kilku lat. O ile jeszcze w latach 2016 i 2017 te różnice sięgnęły ponad sześciu i czterech milionów złotych, o tyle już od 2018 roku miasto w ciągu każdego kolejnego roku musiało dosypywać do systemu po kilkanaście milionów złotych. W 2018 – ponad 12 mln zł, w 2019 – ponad 13 mln zł, a w rekordowym 2020 – niemal 21 mln zł. Podsumowania roku 2021 jeszcze nie ma, ale przełomu nie należy się spodziewać. Radni w zmianach budżetowych zaakceptowali w ciągu roku dołożenie już ponad 17 mln zł.

Po wprowadzonych już zmianach w 2021 roku miasto wyda na wynagrodzenia w oświacie ponad 139 mln zł. Tymczasem w projekcie na 2022 rok planuje wydać... nieco ponad 121 mln zł. Skąd nagle w systemie ma się znaleźć ok. 18 mln zł oszczędności? Tego w dokumentach wysłanych do RIO władze miasta nie wyjaśniają.

Magistrat: problemem jest zbyt mała subwencja oświatowa

– Prezydent Miasta Konina w uzasadnieniu do projektu uchwały budżetowe nie przekazał żadnych informacji na temat założeń jakie zostały przyjęte przy planowaniu wydatków na wynagrodzenia osobowe w jednostkach systemu oświaty, a także nie poinformował, jakie są efekty finansowe podjętych działań oszczędnościowych zapowiadanych w pismach kierowanych do Izby w toku postępowań nadzorczych – czytamy w opinii RIO. – Skład Orzekający kolejny raz wskazuje, że wynagrodzenia osobowe pracowników oraz składki od nich naliczane należą do grupy tzw. wydatków sztywnych wynikających z umów o pracę, powtarzających się co roku, które powinny być zabezpieczone w pełnej wysokości w uchwale budżetowej

Izba podkreśla też, że „planowanie winno być realne i opierać się na merytorycznie uzasadnionych przesłankach”.

Skąd więc to powtarzające się niedoszacowanie kosztów wynagrodzeń w oświacie? Zastępca prezydenta Konina Witold Nowak mówi: – Czytając uzasadnienie RIO, szczególnie część tabelaryczną jasno widać, od kiedy wyraźnie zwiększa się dziura budżetowa, którą w ciągu roku trzeba uzupełniać. Problem dotyczy niemal wszystkich samorządów w Polsce i wynika z pogłębiającej się różnicy między wpływami z subwencji oświatowej a realnymi wydatkami na oświatę. Reforma gimnazjalna, podwyżki wynagrodzeń w oświacie - do tych działań rządowych samorządy dopłacają od kilku lat, choć nie powinny tego robić. Budżet planujemy tak, by wystarczyło środków na wszystkie działania, do których jesteśmy zobligowani. Wierzymy, że rząd w końcu zauważy tragiczną sytuację w finansach samorządowych w obszarze oświaty i, planując budżet Państwa, realnie zaplanuje pieniądze dla samorządów.  

RIO ostrzega przed planem naprawczym

Taka różnica pomiędzy projektowanymi kwotami, a ich późniejszym wykonaniem, będzie miała ogromny wpływ na budżet miasta. Dość powiedzieć, że obecnie na 2022 rok zaplanowana jest nadwyżka w wysokości ponad 9,2 mln zł. Dlaczego nie można zaplanować jej jako wydatki oświatowe? Jak wyjaśnia magistrat ta kwota jest zaplanowana na spłatę zadłużenia. – Musielibyśmy planować wyższe dochody, żeby przeznaczyć na wyższe wydatki, ale na ten moment nie mamy źródeł, żeby zwiększyć dochody. W trakcie roku realizacja budżetu, np. oszczędności po przetargach, wyższa realizacja niektórych dochodów może przynieść dodatkowy wpływ, który przeznaczymy na zadania oświatowe. Dopiero po ustawie budżetowej będziemy mieli dokładną informację o wysokości subwencji oświatowej na 2022 rok – czytamy odpowiedź Urzędu Miejskiego w Koninie.

Brakujące środki w oświacie w ciągu roku mogą pogorszyć i tak nienajlepszą sytuację finansową Konina. – RIO po raz kolejny ostrzega przed tym, że niespełnienie ustawowych wskaźników zadłużenia może spowodować wprowadzenie planu naprawczego w mieście.