Konin. Brylant w pierścieniu, czyli synagoga w otoczeniu hotelu

- Trzeba wprowadzić jakiś pierwiastek, by coś się ruszyło - przekonuje do nowoczesnej architektury na konińskiej starówce Andrzej Bielewski z AiG ARCHITEKCI. To autorzy planu zabudowy terenu po wyburzonej szkole talmudycznej.

- Pojawił się pomysł, aby bożnicę zabudować, jak brylant w pierścieniu  – mówi architekt w imieniu zespołu, który opracował projekt zabudowy po wyburzonej szkole talmudycznej. Projekt pracowni architektonicznej wzbudził kontrowersje przede wszystkim sąsiadujących z tą działką mieszkańców i miejskich aktywistów, którzy przy okazji konsultacji społecznych w sprawie zagospodarowania terenu, sprzeciwili się zbyt wysokiej, ich zdaniem, zabudowie. Projekt przewiduje bowiem około 12-metrowy budynek od frontu, z 9-metrową ofircyną i  cofniętą ostatnią kondygnacją.

Pojawiające się w przestrzeni miejskiej opinie o wyburzeniu, a teraz o planach nowoczesnej zabudowy w miejscu szkoły talmudycznej, zrodziły w środowisku konińskim wiele niedomówień, przypuszczeń, pogłosek, wątpliwości, co do planów właściciela działki z synagogą. - Jeżeli chcemy, żeby to miejsce żyło, musimy wpuścić inwestora. Jeśli nie wpuścimy inwestora, to miejsce będzie umierać – przekonywał Andrzej Bielewski, który zaprosił do swojej pracowni w celu wyjaśnienia wątpliwości. -Trzeba tam nowego pierwiastka – przekonywał architekt. - Jeśli chcemy zachować synagogę, a najlepiej, żeby przywrócić ja społeczeństwu. Jaka jest na to szansa? Trzeba w nią najpierw zainwestować, zrobić remont, a potem utrzymywać. Tu musi być biznes, który wciągnie synagogę w życie gospodarcze i spowoduje, że ten biznes wokół ją utrzyma. Pomysł jest taki, że może powstanie hotel z restauracją, a bożnica, stanie się czymś w rodzaju miejsca konferencyjnego, miejsca spotkań, do wynajęcia na różnego rodzaju imprezy, koncerty, spotkania autorskie. To jest kapitalna świetlica, żeby integrować ludzi. Żeby jednak aktywować to miejsce, musi być jakiś biznes, który to utrzyma. Miasto tego nie chciało. Gmina żydowska sprzedała, więc jedyną szansą jest stworzenie takich warunków biznesowych, aby można tę bożnicę utrzymać. Wtedy wróci do społeczeństwa. Dzisiaj jest zamknięta, a jeśli nie będzie ogrzewana, nie wprowadzimy tam życia, to za 20 trzeba ją będzie wyburzyć.

- Jako mieszkańcy, uważamy, że powinniśmy mieć prawo do dyskusji – mówił jeden z mieszkańców ul. Obrońców Westerplatte, z bezpośredniego sąsiedztwa wyburzonej szkoły taludycznej. - Brakuje bowiem głosu inwestora w tej dyskusji i przedstawienia planów. Nic nie wiemy. 

Tę rolę przejęła więc pracownia architektoniczna. Autorzy projektu poczuli się w obowiązku, aby włączyć się do dyskusji i obrony projektu, który uzyskał poparcie komisji konserwatorskiej. - To nowoczesny szklany budynek, przesłonięty zewnętrzna żaluzją pionową, w nocy podświetloną. Na parterze restauracja z widokiem na plac. U góry pokoje hotelowe (ok 50 pokoi). Górna kondygnacja wciśnięta, tak żeby z perspektywy człowieka ją obniżyć. Nie wyskakujemy ponad inne budynki przy placu Zamkowym. Utrzymujemy wysokość. Robimy ukłon cofając elewację, po to, żeby nie epatować wysokością. Chociaż formą będziemy epatować. Taki jest zamysł, żeby zaatakować przestrzeń publiczną i stworzyć taki punkt charakterystyczny, który będzie przyczynkiem do tego, żeby wszystko wkoło zaczęło się zmieniać. Plac Zamkowy jest fajną przestrzenią, ale otoczony smutną architekturą, która nie ma żadnej wartości. Nasze działanie ma spowodować, żeby w społeczeństwie, sferach biznesowych coś się ruszyło.

Na dowód, że można to połączyć, architekci pokazali slajdy nowoczesnych obiektów umieszczonych w starych częściach miast w Polsce i na świecie. Poza tym marzy im się, aby architekt stał się zawodem zaufania publicznego. A przede wszystkim są gotowi do rozmowy i chcą zacząć dyskusję o architekturze w Koninie, której do tej pory brakowało.