Forex i handel wymienny kiedyś i dziś

Forex to międzynarodowy rynek walutowy o charakterze hurtowym, a jego nazwa jest skrótem dwóch anglojęzycznych wyrazów: foreign (zagraniczny) i exchange (wymiana, kurs). W ramach Forexa  traderzy ze wszystkich kontynentów  przeprowadzają transakcje walutowe prawie 24 godziny na dobę. Brokerzy oferują dostęp do kilkuset różnych par walutowych a zaawansowane platformy transakcyjne umożliwiają szybkie przeprowadzanie operacji na walutach niemalże z każdego zakątka świata. Tak w dużym skrócie wygląda współczesny Forex. Ale jak wyglądał rynek walutowy 100, 200 lat czy  nawet tysiące lat temu?

Handel wymienny, czyli szeroko pojęte podwaliny tego co obecnie funkcjonuje jako rynek walutowy, istniał  już w starożytności. Kraje wymieniały się takimi towarami jak przyprawy, zboża, tkaniny, wyroby garncarskie. Już wtedy bardzo zwracano uwagę  także na zawartość złota w monetach poszczególnych krajów i w ten sposób ustalano wartość dwóch walut względem siebie.

Nieco później przypisywanie walutom wartości w złocie stało się dość powszechnie stosowanym i praktycznym rozwiązaniem w handlu międzynarodowym.

Do najbogatszych krajów zaliczano wówczas Cesarstwo Bizantyjskie, Egipt , Starożytną Persję i Grecję a także Chiny.

W średniowieczu  nastąpił duży rozwój handlu w Europie. W XII wieku miasta handlowe pobrzeża Bałtyku i Morza Północnego - głównie miasta niemieckie, polskie, holenderskie i szwedzkie -  utworzyły tzw. Ligę Hanzeatycką (tzw. Hanzę)  i szybko uzyskały monopol na handel w rejonie, przynosząc swoim państwom wielkie zyski, a ich gospodarka prężnie się rozwijała. Mniej więcej w tym samym czasie także włoskie republiki morskie takie jak Wenecja czy Piza rozszerzyły swoje kontakty handlowe na obszar całego Morza Śródziemnego. Handel wymienny w Europie kwitł, nastąpił także rozwój jarmarków oraz szlaków łączących Europę z Dalekim Wschodem.

Także w średniowieczu, we Włoszech powstał pierwszy bank skrupulatnie prowadzący księgi rachunkowe, z których dobitnie wynika, iż bank prowadził interesy i wymianę walut na skalę międzynarodową. Wpływowa rodzina Medyceuszy otworzyła ów bank na początku XV wieku we Florencji i była  to przez dość długi czas najważniejsza instytucja finansowa w Europie.

Również  Środkowa Azja i Chiny ogrywały dużą rolę w średniowiecznym handlu. Tak zwany Jedwabny Szlak, czyli droga handlowa łącząca Chiny z Europą i Bliskim Wschodem, był wykorzystywany aż do połowy XVII wieku (gdy odkryto drogę morską do Chin). Szlakiem transportowano takie towary jak złoto, jedwab, jadeit, żelazo, papier.

W XVII i XVIII wieku znaczącą rolę w handlu  europejskim odgrywały Holandia i Anglia. To tam skupiał się handel europejski i wymiana towarów pomiędzy kupcami i bankami.

W 1844 roku w Wielkiej Brytanii utworzono tzw. system waluty złotej, inaczej parytet złota, czyli pierwszy międzynarodowy system walutowy, w którym złoto pełniło funkcję pieniądza światowego i było miernikiem porównawczym poszczególnych walut. Każdej odrębnej walucie przypisano wówczas konkretną wartość w złocie.

System ten funkcjonował dość sprawnie aż do wybuchu I wojny światowej.

Późniejszy kryzys gospodarczy w dwudziestoleciu międzywojennym oraz II wojna światowa mocno odbiły się na światowej gospodarce i handlu międzynarodowym. Między innymi dlatego przedstawiciele państw alianckich zebrali się w Bretton Woods, w USA w 1944 roku, aby podpisać międzynarodowe porozumienie. Tzw. System z Bretton Woods miał wspomóc odnowę gospodarczą Europy po wojnie; utworzono wówczas Międzynarodowy Fundusz Walutowy oraz ustalono, że dolar amerykański zastąpi parytet złota i stanie się międzynarodową walutą a sam dolar był wymienialny na złoto. System ten działał  do końca lat 70. XX wieku, gdy część krajów ustaliła nowe parytety swoich walut oraz nastąpiła dewaluacja dolara.

W tym samym czasie nastąpił dynamiczny  rozwój technologiczny. Najpierw rozwinęła się telekomunikacja, następnie pojawiły się komputery, a wraz z powstaniem  elektronicznych platform transakcyjnych (pierwsze platformy stworzył Reuters)  oraz  Internetu handel międzynarodowy stał się jeszcze prostszy.

Wspólcześnie Forex bardzo się różni od obracania walutami w dawnych czasach. W zasadzie wszystko odbywa się w Internecie, dzięki czemu Forex jest najpłynniejszym rynkiem walutowym na świecie, działającym prawie 24 godziny na dobę przez 5 dni w tygodniu, we wszystkich strefach czasowych.  Do najważniejszych walut zaliczane są: dolar amerykański (USD), euro (EUR), funt brytyjski (GBP), jen japoński (JPY) i frank szwajcarski (CHF). Dzienny obrót w Forexie to  oszałamiająca liczba 5,5 bilionów USD.

W Polsce jest spory wybór  brokerów Forex. Do jednej z nowszych placówek zaliczamy CMC Markets, która oferuje ponad 330 par walutowych, atrakcyjne koszty transakcyjne i wielokrotnie nagradzaną platformę transakcyjną.