Hennig-Kloska ws. zalewania odkrywek: „Wiele mówiono, nie szły za tym działania”

– Wierzę, że osiągniemy kompromis – mówi minister klimatu Paulina Hennig-Kloska o konflikcie pomiędzy Wodami Polskimi a ZE PAK ws. zalewania pokopalnianych odkrywek. Oskarżyła również poprzednie władze państwa o zaniechania w tym temacie.

Jak przekazała Hennig-Kloska spotkała się już w tej sprawie z wiceministrem infrastruktury, a po nowym roku zaplanowana jest kolejna rozmowa. – Deklarował, że będzie wspierał ten projekt. Podzieliliśmy zadania, które należą do spółki i które należą do Wód Polskich. Myślę, że dosyć sumiennie. Mam nadzieję, że znajdziemy porozumienie – powiedziała.

„Nieodrobione zadanie”

Jej zdaniem przejęcie kluczowego projektu, przerzutu wód z Warty do zbiorników po odkrywkach Kazimierz Północ i Jóźwin IIB, przez Stowarzyszenie Powidzkiego Parku Krajobrazowego umożliwi sfinansowanie inwestycji z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Zdaniem minister naprawa szkód środowiskowych to, co do zasady, zadanie kopalni. Zastrzegła jednak: – Państwo przez lata wydobywało na tym terenie węgiel, produkując z niego energię i może dołożyć swoją cegiełkę w postaci dokumentacji przygotowanej przez Wody Polskie.

Hennig-Kloska oskarżyła o zaniedbania w przygotowaniu dokumentacji za czasów poprzedniego rządu. Jej zdaniem „bardzo wiele obiecywano, bardzo wiele mówiono, ale nie szły za tym działania”. – To stanowi duże wyzwanie, żeby zdążyć z projektami i sięgnąć po środki z FST. To jest wyścig z czasem, przed którym stanęliśmy, ze względu na nieodrobione zadanie.

Wody Polskie wstrzymują projekt

RZGW w Poznaniu pod koniec października poinformował o weryfikacji rozpoczętego w 2022 r. projektu hydrologicznego we Wschodniej Wielkopolsce. Instytucja podzieliła zawarte w projekcie zadania na priorytety i uznała, że część z nich powinien wykonać ZE PAK. W tym – projekt przerzutu wód z Warty do pokopalnianych wyrobisk. Oceniła również, że nie ma możliwości, by Wody Polskie zdążyły z realizacją inwestycji w określonych przez Fundusz Sprawiedliwej Transformacji terminach.

Zastrzeżenia do projektu już na początku roku zgłaszała też część członków komitetu monitorującego związanych z organizacjami pozarządowymi. Chodziło m.in. o brak transparentności działań, opracowania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, w tym wpływ przerzutu wód na samą Wartę.

Samorządowcy gotowi do działania

O pilne działania ratujące Pojezierze Gnieźnieńskie podczas listopadowej konferencji prasowej zaapelowali samorządowcy z regionu. Ich zdaniem nie ma już czasu na opracowywanie kolejnych projektów, poziom wody w jeziorach cały czas opada, zagrażając ekosystemom, turystyce i bezpieczeństwu zwierząt oraz ludzi. Jedynym rozwiązaniem jest jak najszybsze zalanie pokopalnianych wyrobisk. Samorządowcy wyrazili również gotowość przejęcia, jako Stowarzyszenie Powidzkiego Parku Krajobrazowego, realizacji zadania od Wód Polskich.

Zdaniem prezesa ZE PAK odstąpienie Wód Polskich od realizacji zadania wydłuży zalewanie odkrywek z pięciu do nawet 35 lat, co spowoduje dalszą degradację jezior. Piotr Woźny ocenił, że decyzja Wód Polskich spowoduje stratę 120 mln zł dofinansowania dla mieszkańców regionu. ZE PAK wezwał również Wody Polskie do zaprzestania naruszania dóbr osobistych spółki.

Debata „Projekt WODA”

9 stycznia o godz. 20.00 odbędzie się debata „Projekt WODA. Co możemy zrobić dla umierających jezior?”. Wezmą w niej udział prof. dr hab. inż. Agnieszka Ławniczak z Katedry Ekologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, prof. zw. dr hab. Jan Przybyłek z Pracowni Hydrogeologii i Ochrony Wód Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Józef Drzazgowski ze Stowarzyszenia Eko-Przyjezierze, Piotr Woźny, prezes ZE PAK i Jakub Gwit, wójt gminy Powidz, reprezentujący Stowarzyszenie Powidzkiego Parku Krajobrazowego. 

Na debatę zaproszeni zostali również przedstawiciele Wód Polskich, Ministerstwa Infrastruktury oraz Paulina Henning-Koska, posłanka z naszego okręgu wyborczego i szefowa Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Niestety, polityczka, która jeszcze niedawno mocno angażowała się w sprawę wysychających jezior, kierowała m.in. parlamentarnym zespołem ds. ochrony pojezierzy wielkopolskich, nie weźmie udziału w debacie. Jak poinformowały jej służby, powodem jest napięty grafik.