Czy umorzenie postępowania windykacyjnego kończy sprawę?

Kiedy windykacja polubowna okazuje się nieskuteczna, wierzyciele muszą skierować sprawę na drogę sądową. Niestety, nawet wtedy nie zawsze udaje się odzyskać pieniądze. Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika może zostać umorzone z różnych przyczyn. Czy to oznacza, że dług przestaje istnieć i wierzyciel traci szansę na jego odzyskanie? Wyjaśniamy, czym jest umorzenie postępowania windykacyjnego i jakie niesie ze sobą konsekwencje.

Czym jest umorzenie postępowania windykacyjnego?

Umorzenie postępowania windykacyjnego to zakończenie egzekucji komorniczej bez zaspokojenia wierzyciela. Oznacza to, że dług nie zostaje spłacony, a mimo to postępowanie dobiega końca. Umorzenie dotyczy całości bądź części prowadzonej egzekucji. Do umorzenia postępowania windykacyjnego może dojść z różnych przyczyn.

Umorzenie z urzędu

Komornik umorzy postępowanie z urzędu, gdy:

• egzekucja nie należy do właściwości organów sądowych, a np. do administracyjnych organów egzekucyjnych;
• wierzyciel lub dłużnik nie mają zdolności sądowej (uprawnienia do występowania w procesie sądowym w charakterze strony);
• suma uzyskana w wyniku egzekucji będzie niższa niż koszty postępowania;
• wierzyciel w ciągu 6 miesięcy nie podejmie niezbędnych czynności;
• tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności lub orzeczenie na nim oparte zostało uchylone.

Umorzenie na wniosek

Umorzenie postępowania może nastąpić również na wniosek:

• wierzyciela, który chce zakończyć egzekucję (np. po zawarciu ugody z dłużnikiem);
• dłużnika, jeśli stwierdzi on nieprawidłowości w prowadzonej egzekucji.

Umorzenie z mocy prawa

Postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone z mocy prawa, jeśli wystąpią przeszkody prawne uniemożliwiające jego dalsze prowadzenie, np. ogłoszenie upadłości dłużnika.

Skutki umorzenia postępowania windykacyjnego

Umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie wszystkich dotychczas dokonanych przez komornika czynności. Oznacza to, że:

• zajęte wcześniej składniki majątku dłużnika (nieruchomości, ruchomości, wierzytelności) zostają odblokowane i mogą być przez niego swobodnie dysponowane;
• blokada konta bankowego dłużnika zostaje zniesiona, a zgromadzone na nim środki wracają do jego dyspozycji;
• komornik wydaje stosowne zaświadczenie potwierdzające umorzenie postępowania.

Umorzenie egzekucji nie oznacza jednak, że dług przestaje istnieć. Wierzyciel zachowuje prawo do ponownego złożenia wniosku o wszczęcie postępowania windykacyjnego, jeśli sytuacja dłużnika ulegnie poprawie. Musi jednak pamiętać o terminach przedawnienia roszczeń.

Różnica między umorzeniem a zawieszeniem postępowania

Umorzenie i zawieszenie postępowania windykacyjnego to dwa różne pojęcia, które często są ze sobą mylone. Zawieszenie oznacza tymczasowe „wstrzymanie” egzekucji, bez definitywnego zakończenia sprawy. Dokonane przez komornika czynności pozostają w mocy, jedynie wstrzymuje się podejmowanie nowych. Postępowanie może zostać zawieszone na wniosek wierzyciela, dłużnika lub z urzędu, np. w przypadku śmierci dłużnika.

Umorzenie postępowania windykacyjnego kończy je w sposób ostateczny. Wszystkie dotychczasowe czynności komornika zostają uchylone, a wierzyciel traci możliwość dalszego prowadzenia egzekucji – chyba że złoży nowy wniosek i uzyska tytuł wykonawczy.